2019ж. 30.01. «ОЖМКО» ШЖҚ КМК-да «Тұмау. Қызылша ауруы. Эпидемиология ауруханаға дейінгі кезеңдегі тактикасы. Вирустық инфекциялардың алдын алу» тақырыбы бойынша семинар өтті.
Іс-шара барысында педиатриялық көшпелі бригада дәрігері А.З.Гайфуллина мен ауысымның аға дәрігері Н. В. Лаптеваның баяндамалары тыңдалды.
Сондай-ақ, ОЖМКО-да «3 қалалық аурухананың» балалар жұқпалы аурулар бөлімінің меңгерушісі Е. В. Коптяева қызылша ауруы бойынша ақпарат берді
Вирустық инфекциялардың алдын алу
Вирустық инфекциялар барлық жерде адамды құып жетеді. Бұл суық немесе маусымаралық уақытта көзге көрінбейтін жаулар салқын тию және иммунитеттің әлсіреу жағдайларын қолдана бастағанда әсіресе маңызды. Қазіргі уақытта медицина бұл құбылысқа қарсы күресте керемет нәтижелерге қол жеткізді, бірақ одан вирустық аурулардың алдын-алу қажеттілігі кем болар емес.
Вирустық ауруларды қалай алдын алуға болады?
Жаппай эпидемияны болдырмау үшін алдын-алудың келесі әдістері жасалды:
- Белсенді әдістермен вакцинация:
- Тірі вирустық вакциналарды қолдану интерферон синтезін және антиденелер өндірісін ынталандырады (тұмауға қарсы вакцина).
- Пассивті әдістермен вакцинация, иммунотерапия. Осы мақсаттарда антиденелері бар препараттар қолданылады: сульфаниламидтері бар тұмауға қарсы сарысу; тұмауға қарсы гамма-глобулин.
- Вирустық аурулардың пассивті алдын - алу көбінесе интерферонды немесе оның индукторларын қабылдауды қамтиды.
- Алдын алудың химиотерапиялық құралдары. Химиотерапиялық агенттердің көмегімен вирустардың белсенділігін басу өте қиын. Бұл олардың әрекеті микробтардың метаболизмін жоюға бағытталған. Вирустарда метаболизм жүйесі мүлдем жоқ. Осыған байланысты вирустық инфекция болған кезде сульфаниламидтер мен антибиотиктерді қолдану пайдасыз.
Бұл препараттарды бактериялық этиологияның асқынуларының алдын-алу құралы ретінде ғана қолдануға болады.
Дегенмен, жаңа буын химиотерапиялық препараттары вирустардың агрессиясымен күресуге мүмкіндік береді. Бұл, ең алдымен, қалыпты емес нуклеозидтер. Олардың құрамы вирустық нуклеин қышқылдарына ұқсас ерекшеліктерге ие. Бірақ олардың осы қышқылдарға қосылуы вирустың өмірлік белсенділігін бәсеңдетеді.
Бірақ тұмау сияқты вирустық аурулар барлық елдерде ұзақ уақыт бойы халықтың көп бөлігін өшіруді жалғастыруда. Тұмауға қарсы вакцинация әрдайым тиімді бола бермейді, өйткені биылғы жылы вирустың қай штаммы жаппай зақымдануды тудыратынын болжау қиын. Жағдай тұмау вирусының үнемі мутациялануымен қиындайды. Сондықтан дәрі-дәрмектердің алдын-алу құралдарын қолданудың кепілдендірілген нәтижесі жоқ.
Жіті респираторлық вирустық инфекциялар мен тұмаудың спецификалық емес алдын-алуы.
Жеке және қоғамдық гигиена ережелерін сақтау.
Жедел респираторлық вирустық инфекциялар мен тұмау кезінде алдын-алу шараларының маңыздылығы мен қажеттілігі айқын. Бұл инфекциялардың адамнан адамға таралуының негізгі жолы-жөтелу және түшкіру кезінде, сілекей тамшыларымен. Ауру адам жөтелгенде және түшкіргенде вирусы бар микроскопиялық тамшылар ауада таралады, содан кейін айналадағы заттардың бетіне түседі, сол жерден шаң бөлшектері айналадағы адамдардың жоғарғы тыныс жолдарына түседі.
Ауру адам басқаларға аурудың алғашқы 3-4 күнінде өте жұқпалы, дегенмен вирус бүкіл ауру кезінде және тіпті қалпына келтіру кезеңінде де шығарылуы мүмкін. Балалар, әсіресе кішкентайлар, ұзақ уақытқа (7-10 күн) «қауіпті» болуы мүмкін.
Жедел респираторлы вирустық инфекциялар мен тұмаудың таралуын болдырмас үшін алдын-алу шараларын жүргізу керек және әрқайсымыз қарапайым санитарлық-гигиеналық ережелерді сақтай отырып, жедел респираторлы вирустық инфекциялардың ауруы мен таралу қаупін азайта алатынымызды ұмытпаңыз.
Өзі ауырмас және маңындағыларға жұқтырмас үшін мынаны жасау қажет:
- ауру адамдармен байланысқа түспеу;
- ауру адамдармен байланыста болған кезде маска кию;
- инфекцияның таралуын болдырмау үшін қолды сабынмен немесе бактерияға қарсы заттармен (құрамында спирт бар ерітінділер) жуу;
- жөтелу және түшкіру кезінде мұрын мен ауызды бір реттік қол орамалмен жабу;
- адамдардың көп жиналған жерлерінен аулақ болу (ойын-сауық іс-шаралары, жиналыстар, кездесулер);
- бөлмені үнемі желдетіп отыру;
- лас қолды көзге, мұрынға және ауызға тигізбеу;
- салауатты өмір салтын ұстану (толық ұйқы, таза ауа, белсенді демалыс, дәрумендерге бай теңдестірілген тамақ), бұл ағзаға кез-келген инфекциялармен күресуге көмектеседі.
Егер отбасында науқас пайда болса, келесі ережелерді сақтау керек:
- мүмкіндігінше, отбасының науқас мүшесін басқалардан бөлек орналастыру;
- науқастарға күтімді бір адамға жасаған жөн;
- жүкті әйелдің науқасқа қамқорлық жасауынан аулақ болыңыз;
- отбасының барлық мүшелері гигиеналық шараларды ұстануы керек-маскаларды қолдану, қолды жиі жуу, қолды дезинфекциялық құралдармен сүртіп жүру.
- ауру белгілерінің пайда болуы үшін өзіңізді және отбасының басқа мүшелерін бақылаңыз;
- науқастан кемінде 1 метр қашықтықта болуға тырысу;
- науқас үшін жеке ыдысты бөлу;
- хал-ахуалы нашарлаған жағдайда дер кезінде дәрігерге қаралу және қажетті ем алу үшін науқастың жағдайын мұқият қадағалау.
Егер сіз бір рет қолданылатын маскаларды пайдалансаңыз, келесі талаптарды орындауға тырысыңыз:
- дымқыл немесе дымқылданған масканы жаңаға, құрғаққа ауыстыру керек;
- науқасқа күтім жасағаннан кейін масканы дереу алып тастап, лақтырып, қолыңызды жуу керек.
- маскаларды қайта пайдаланудан аулақ болыңыз, өйткені олар инфекция көзі болуы мүмкін!
Вирустық инфекциялардың алдын-алу, ең алдымен, микроорганизмдердің қастық шабуылына қарсы тұруға мүмкіндік беретін өз иммунитетін нығайту болып табылады. Бұл тек иммуномодуляторлық препараттарды қабылдауды ғана емес, сонымен бірге салауатты қозғалыс пен тамақтану режимін, өзін-өзі реттеу дағдыларын дамытуды қамтитын жалпы өмір салтын қайта құруын қажет етеді.